Schrijfprikkels: praktijkvoorbeelden die werken

Hoe kunnen we leerlingen aan het schrijven zetten? Welke prikkels werken schrijfbevorderend? In didactische bronnen krijgen we veel knappe inzichten en theorieën die we graag omzetten in concrete lessen. In deze voorstelling maak je kennis met enkele theorieën die aan de praktijk getoetst zijn. Schrijven wordt breed benaderd, voorbeelden van lessen die vertrekken vanuit literatuur, kunst en meertaligheid worden belicht. Het zijn uitgewerkte voorbeelden maar tegelijkertijd zijn het ook prikkels die aanzetten tot meer. De schrijflessen die je zal zien, zijn gericht op studenten in de lerarenopleiding, maar kunnen perfect aangepast worden naar de eerste, de tweede of de derde graad. Je krijgt kaders die werken en die hopelijk inspireren.

Geïntegreerd schrijven in vijf fasen: een goede voorbereiding is het halve werk!

In de nieuwe kerndoelen worden de verschillende vaardigheden (lezen, schrijven, luisteren en spreken) geïntegreerd aangeboden. Daarnaast zijn er doelen op het gebied van reflectie en evaluatie. Dit lijkt een behoorlijke uitdaging. In deze workshop leer je hoe je dit toch gemakkelijk realiseert.

Door de verschillende fases van het schrijfproces en vooral de voorbereidende en de feedbackfase slim te benutten, gebruik je inhoudelijk nadenken en reflectie om een kritische houding te stimuleren. Dit helpt leerlingen beter te schrijven. In de voorbereidende fase kun je schrijven goed integreren met lezen, luisteren en spreken.   

In de workshop ervaar je hoe jij je leerlingen kunt helpen bij het formuleren van betere zinnen en bij het geven van feedback.

Feedback op schrijfopdrachten – werkvormen en digitale tools

Om een betere schrijver te worden is het niet voldoende om maar heel vaak te schrijven. Zonder feedback op wat je schreef, zet je immers geen stappen vooruit. Feedback is dus een cruciaal onderdeel binnen de schrijfdidactiek. Het is dan ook niet verwonderlijk dat leraren Nederlands (en talen) vaak heel veel tijd en energie steken in het formuleren van feedback voor hun leerlingen. Jammer genoeg merken we als leraar al te vaak dat deze feedback toch niet het gewenste resultaat oplevert bij onze leerlingen. Leerlingen lezen de feedback niet, maar focussen enkel op het cijfer, lezen de feedback maar half en gaan er niet mee aan de slag, leerlingen blijven dezelfde fouten maken … Kortom, ze lijken maar geen betere schrijvers te worden. Dat moet dus anders (en beter) kunnen. In deze sessie verken je een aantal werkvormen en digitale tools die je kunnen helpen om je schrijflessen zo te ontwerpen dat leerlingen wel leren en vooruitgang maken. We bekijken werkvormen om het kwaliteitsbesef bij leerlingen te vergroten, we verkennen de mogelijkheden van faciliterende (peer)feedback en en we ontdekken werkvormen die de leerling laat reflecteren over de eigen schrijfvaardigheid.  

Van onderzoek naar de klaspraktijk: evidence-informed referentiekaders en lesmateriaal op KlasCement

Deze presentatie rapporteert over een project van het Vlaams Talenplatform in samenwerking met KlasCement, een online platform van de Vlaamse overheid waarop leerkrachten gratis lesmateriaal kunnen delen. In dit project ontwikkelen we wetenschappelijk onderbouwde kaders die leerkrachten kunnen hanteren om lesmateriaal aan te toetsen. Die kaders worden, samen met een selectie van kwaliteitsvolle leermiddelen, gepubliceerd op een nieuwe themapagina op KlasCement. Tijdens deze sessie introduceren we de themapagina en geven we leerkrachten tips en tricks om ermee aan de slag te gaan in hun lespraktijk. We identificeren lacunes in het bestaande online aanbod, staan stil bij onderzoeksprincipes die momenteel onvoldoende doorstromen naar de klaspraktijk, en formuleren suggesties om die principes toe te passen in eigen lesmateriaal.