Gouden tips voor leesbevordering op scholen. Wat leren we van succesvolle schoolteams in het basis- en voorgezet onderwijs?

Waar op sommige scholen leesbevordering voor hoofdbrekens zorgt, zijn er ook scholen met een bloeiende leescultuur en een effectief leesbevorderingsbeleid. Op zulke scholen fungeren leraren en schoolleiders bijvoorbeeld als lezende rolmodellen voor leerlingen en is er veel draagvlak, tijd en aandacht voor lezen. Wat kunnen we leren van zulke schoolteams, die trots zijn op wat zij met leesbevordering weten te bereiken? In het project Lezen en laten lezen: leraren als leesbevorderaars in PO en VO onderzochten we dit met focusgroepgesprekken op vijf basisscholen en zes middelbare scholen. Op de HSN delen we graag de inzichten uit deze gesprekken, zodat je met voorbeelden van good practices en concrete gouden tips van leraren, schoolleiders en mediathecarissen de deur uitgaat!

Aan de slag met de literaire competentie van je leerlingen: De Leescyclus

Lerarenopleider Nederlands bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Docent (didactiek) jeugdliteratuur, volwassenenliteratuur en verhaalanalyse. Co-auteur van het boek Jeugdliteratuur & Didactiek. Samen met Iris Kamp auteur van De Leescyclus, kaarten met activiteiten voor doelgericht jeugdliteratuuronderwijs. Yvette geeft samen met Iris Kamp de masterclass Lezen met de Leescyclus aan docenten in het (v)mbo en de onderbouw havo/vwo, waarin leesbevordering en literaire competentie-ontwikkeling centraal staan. Vanaf volgend schooljaar wordt de masterclass ook aangeboden aan de docenten van groep 7 en 8 in het po.

Woordenschat in dialoog: interactief voorlezen met meertalige kinderen in het eerste en tweede leerjaar (groep 3 en 4)

Interactief voorlezen is een krachtige methode om de taalontwikkeling van (meertalige) kinderen te bevorderen. Tijdens interactief voorlezen wordt interactie gepromoot voor, tijdens en na het voorlezen. Toch blijft het mattheuseffect bestaan, waarbij meertalige kinderen minder nieuwe woorden leren via interactief voorlezen dan eentalige leeftijdsgenoten. Onderzoek toont aan dat ondersteuning in de thuistaal effectief kan zijn, maar dit is vooral onderzocht in tweetalige contexten zoals Spaans-Engels in de VS. Dit beperkt de toepasbaarheid in meertalige klassen waar de leraar de verschillende thuistalen van de kinderen niet spreekt. In deze sessie presenteren we de resultaten van een vijf weken durende interventiestudie waarin herhaald interactief voorlezen centraal stond. Er wordt tijdens de sessie dieper ingegaan op hoe interactie rondom woordenschat er kan uitzien tijdens interactief voorlezen met en zonder het gebruik van de thuistaal. Daarnaast bespreken we de effecten op de productieve woordenschatverwerving, en op de motivatie en het welbevinden van de kinderen.

Beelden spreken boekdelen – leer ze samen met kinderen écht lezen!

In onze visuele samenleving zijn beelden overal. Maar wist je dat elk beeld een verhaal vertelt met een bedoeling? Daarom is het cruciaal om kinderen en jongeren niet alleen taalkundig, maar ook visueel geletterd te maken. Want net zoals woorden, kun je ook beelden leren lezen!

Prentenboeken en geïllustreerde verhalen zijn goudmijn, voor wie aan beeldgeletterdheid wil werken. Door samen met kinderen illustraties aandachtig te bekijken en te bespreken, ontdekken ze hoe beelden het verhaal verdiepen, verrijken en soms zelfs een eigen laag toevoegen.

Tijdens deze inspirerende sessie duiken we in het recente aanbod van prenten- en geïllustreerde boeken. We ontleden hoe illustraties zijn opgebouwd, en leggen de focus op het samenspel tussen tekst, beeld en vormgeving. Je krijgt tips mee om kinderen en jongeren te helpen méér uit illustraties te halen – en zo hun verhaalbegrip én kijkvaardigheid te versterken. Laat je verrassen door de kracht van beelden, en ontdek hoe hier samen met jonge lezers over in gesprek kan gaan.