Literaire gesprekken: een inclusieve leesaanpak voor de superdiverse klas

In deze presentatie gaan we terug naar de kern van goed leesonderwijs, het voeren van betekenisvolle en diepgaande gesprekken over de inhoud van een boek. In de methodiek ‘literaire gesprekken’ (Cornelissen, 2016) lezen alle kinderen van de klas hetzelfde boek en vertrekken zo vanuit een gedeeld leeskader. Specifiek voor de grootstedelijke context is gekozen voor inclusieve boeken, waarin leerlingen van verschillende etnische en culturele achtergronden zich kunnen herkennen. De leesaanpak is uitgetest in een diverse basisschool in Brussel. In de presentatie delen we de resultaten  van het actieonderzoek en de mogelijkheden van deze methodiek voor het werken met inclusieve kinderliteratuur. We reiken leerkrachten in het lager onderwijs praktische tools aan om diepgaande gesprekken te voeren met kinderen over hun eigen en nieuwe perspectieven en werelden.

Voorlezen in (inter)actie: wat werkt (niet)?

Dat interactief voorlezen een motiverende en effectieve methodiek is, staat buiten kijf. Maar hoe zorg je er nu voor dat iedereen binnen je team dit op een krachtige en succesvolle manier doet? Doorheen deze sessie delen we de belangrijkste inzichten en ervaringen vanuit het tweejarige hybride professionaliseringstraject #iedereenvoorlezen. Een traject waarvoor Iedereen Leest en de onderzoeksgroep Taal, Leren en Innoveren (UGent) de handen in elkaar sloegen. Samen werkten ze acht op elkaar voortbouwende modules uit, coachten ze 40 basisscholen en volgden ze de ontwikkeling van een groep leraren nauwgezet op. Tijdens deze sessie staan we dan ook graag stil bij de belangrijkste onderzoeksresultaten van dit traject, zodat élke leraar en élk schoolteam nog krachtiger werk kan maken van interactief voorlezen.

Schoolbreed werken aan effectief leesonderwijs, literatuuronderwijs en leesbevordering met behulp van de leesscan voortgezet onderwijs.

In deze presentatie wordt de nieuwe leesscan vo van Stichting Lezen en SLO gepresenteerd. Door het invullen van de leesscan zie je waar je als school staat in het realiseren van een effectieve leesaanpak. Waarom is zo’n scan belangrijk, hoe ziet deze scan eruit en hoe kun je ermee werken in het voortgezet onderwijs. Aan het woord komt ook een professional uit het voortgezet onderwijs die vertelt hoe de scan op school ingezet kan worden.

Vrij lezen op afstand

In het onderzoek Vrij lezen op afstand (2024) is gekeken naar de manieren waarop docenten vrij lezen op afstand hebben georganiseerd en ervaren. Vrij lezen was vóór de coronaperiode de meest georganiseerde leesbevorderingsactiviteit in het voortgezet onderwijs. De verwachting is dat vrij lezen het plezier in lezen stimuleert, en daardoor ook het leesgedrag en de leesvaardigheid. Voor het onderzoek naar vrij lezen tijdens de coronaperiode zijn 19 docenten in Nederland uit verschillende schooltypen, van vmbo-basis tot en met het vwo, van het voortgezet onderwijs geïnterviewd. In het onderzoek vertellen docenten hoe ze geprobeerd hebben om de leerlingen ondanks de beperkingen van het afstandsonderwijs aan het lezen te kijken. Daarnaast komt uit het onderzoek ook naar voren hoe docenten omgaan met een andere leesmotivatie en grotere verschillen tussen leerlingen in kansen en middelen.