Digitale geletterdheid & didactiek

Zaterdag 23 november

09.30 u. - Jeroen Clemens (2.27)

Kritisch lezen op internet is cruciaal en steeds moeilijker. Een nieuwe uitdaging voor Nederlands.

Digitale media maken het steeds moeilijker feit en mening te onderscheiden. Ook de houding tegenover feiten is veranderd. Waarheid is in verval, alternative facts en wetenschap is ook maar een mening. Dit krijgt no=g te weinig aandacht bij Nederlands.
In deze workshop kijken we naar de problemen en de mogelijkheden om bij Nederlands hier serieuze aandacht aan te besteden.

We kijken naar het probleem, de didactiek, koppeling met andere onderdelen van het vak en met andere vakken. Ook bekijken we leermiddelen waar we ons door kunnen laten inspireren. Veel discussie en zelf nadenken.

10.30 u. - Thomas Vliebergh (2.27)

AI voor de lespraktijk: tools voorbij ChatGPT

Tools voorbij ChatGPT die direct inzetbaar zijn in taalonderwijs. Intelligent online zoeken via antwoordmachines als Perplexity.ai om op nieuwe manieren tot lesinhoud te komen. Grote contextvensters hanteren in de nieuwste taalmodellen om volledige cursusinhoud te bevragen. AI-assistenten schrijven in mensentaal om beperkte problemen, zoals het organiseren van een onderwijsleergesprek, te begeleiden.
Een klein maar scherp overzicht van de allernieuwste inzichten op vlak van AI en taalonderwijs.

12.00 u. - Mariet Schiepers & Helena Van Nuffel (2.27)

De taalleerkracht van de toekomst: robot of mens?

Hoe ziet de toekomst eruit voor ons taalonderwijs? Moeten we vrezen dat AI-robots het helemaal van ons gaan overnemen? Of mogen we hopen dat nieuwe technologieën ons zullen helpen om nog krachtiger onderwijs te bieden, op maat van elke leerling? En moeten we voor dat laatste echt wachten op de toekomst, of kan dat nu al?

In deze workshop maak je kennis met POL, een online voicebot waarmee jonge anderstalige nieuwkomers binnenkort hun spreekvaardigheid zullen kunnen oefenen. Aan de hand van POL en andere praktijkvoorbeelden willen we samen kritisch reflecteren over de impact van technologie op het taalleren. We bespreken wat de principes zijn van een taalkrachtige didactiek, en hoe je die door het doordacht inzetten van technologie met nog meer succes kan realiseren. We geven voorbeelden van sterke digitale leeractiviteiten die extra taalleerkansen creëren en bruggen bouwen naar andere vakken en naar de leefomgeving van je leerlingen buiten de school. We kijken daarbij vooral ook naar hoe jij als taalleraar het verschil kan blijven maken.

13.00 u. - Maarten Sprenger & Carsten Schnober (2.27)

Het 100 Queries project - online informatie in de klas

Voor Slim Zoeken onderzochten Sprenger en Schnober de kwaliteit en bruikbaarheid van de eerste tien zoekresultaten in Google voor uiteenlopende informatieve zoekopdrachten van kinderen van acht tot twaalf jaar. Met dit project willen we enerzijds aantonen dat het zinloos is kinderen zomaar iets te laten googelen voor school, en anderzijds een begin maken met het beantwoorden van de vraag wat websearch tegenwoordig waard is, vooral ook vanuit de kant van het aanbod aan webcontent. We sluiten hiermee aan op een opleving in de kritische benadering van websearch voor gebruikers 1).


Daarnaast lijkt het gebruik van zoekmachines ondergeschikt te worden aan het gebruik van tools als ChatGPT. Maar niets is minder waar: juist generatieve AI moet worden gecontroleerd aan de hand van de werkelijke bronnen op het web.

Uit een lijst van 200 toevallige, authentieke queries kozen wij 100 zoekopdrachten met voldoende onderwerpvariatie. Queries, resultaatpagina’s en bijbehorende bronnen zijn voorzien van labels over metadata, relevantie, kwaliteit en moederbedrijven. Op de HSN presenteren wij onderzoeksconclusies en bespreken we mogelijke consequenties voor het onderwijs.

https://www.volkskrant.nl/wetenschap/voor-robots-door-robots-hoe-zoekmachines-lijden-onder-seo-spam~b712ea4b/ Citaat: “Tot nu toe was het bewijs voor de falende zoekmachines wat anekdotisch, maar recent werden de aannamen gestut door een Duitse wetenschappelijke publicatie.”