Meertaligheid inzetten in je lessen Nederlands

Steeds meer leerlingen spreken thuis een andere taal of taalvariëteit dan of naast het (Standaard)Nederlands. Voor het welbevinden en de identiteitsvorming van deze leerlingen is het belangrijk positieve aandacht te besteden aan hun meertaligheid. Onderwijs over meertaligheid draagt bovendien bij aan het taalbewustzijn van alle leerlingen. Het Meesterschapsteam Nederlands en de vakvernieuwingscommissie stellen dan ook voor het thema een plek te geven binnen het schoolvak Nederlands.

Onderzoek laat echter zien dat veel leraren de kennis en handvatten missen die nodig zijn om gericht aandacht te kunnen besteden aan meertaligheid (Beuningen & Polišenská, 2019). Lerarenopleidingen hebben hier een belangrijke taak te vervullen. Daarom hebben we in de module Toegepaste taalkunde in de masteropleiding Leraar Nederlands op de Hogeschool van Amsterdam uitgebreid aandacht aan meertaligheid besteed, waarbij studenten lessen rondom het thema meertaligheid moesten ontwerpen. De ontworpen lessen zijn uitgeprobeerd en met leerlingen geëvalueerd. Graag nemen we je, aan de hand van deze concrete voorbeelden, mee in manieren waarop andere talen een rol kunnen spelen in de lessen Nederlands.

In gesprek met meertalige ouders op school

De meertalige realiteit van vandaag zorgt voor heel wat vragen en bezorgdheden van ouders over de taalontwikkeling van hun kinderen, zeker wanneer één van hen of beiden in de thuiscontext een andere taal spreken dan de schooltaal (het Nederlands). Zij vragen zich vaak af: spreken we thuis beter ook al de schooltaal, of minstens één van ons beiden? Of houden we het best bij onze eigen moedertaal? Welk effect heeft dit op de taalontwikkeling van onze kinderen? Op welke manier kunnen we hen best ondersteunen om de schooltaal aan te leren? In deze workshop leer je wat wetenschappelijk onderzoek zegt over de rol van ouders, welk advies je best aanreikt en welke ondersteuning je hen kan bieden door samen bekende mythes over meertaligheid te doorprikken. Daarnaast gaan we samen reflecteren aan de hand van vignetten. Deelnemers zullen oefenen om een gesprek aan te gaan met meertalige ouders die met vragen zitten over de meertalige ontwikkeling van hun kind, waarbij ze noden, wensen en bezorgdheden samen in kaart kunnen brengen, alsook reageren op herkenbare situaties op school met ouders die de Nederlandse taal niet machtig zijn.